Welkom

Welkom op de website van het Voedselbos Vlaardingen. Met duurzame uitgangspunten realiseren we aan de rand van de stad het grootste openbaar toegankelijke voedselbos in omgeving Rotterdam. Op deze website doen we verslag van de ontwikkelingen. Abonneer je via email, neem contact op met één van de betrokkenen of kom een keer kijken in het bos zelf.

vrijdag 28 oktober 2016

De invloed van het microklimaat

We werken in Voedselbos Vlaardingen volgens de principes van permacultuur. We hebben daarbij te maken met de volgende drie elementen:
1. zon
2. wind
3. water


Die elementen kun je beïnvloeden door het ontwerp van je voedselbossysteem. In ons klimaat probeer je -grofweg- water (enigszins) en zonlicht zoveel mogelijk te vangen in je systeem. Wind probeer je af te schermen. De foto's hieronder laten duidelijk zien dat het voor planten zin heeft om hier goed over na te denken.


Laten we even kijken naar de wind en de zon. We hebben op verschillende plekken notenbomen geplaatst. Walnoten. Iedere walnoot staat bewust op een terp om ervoor te zorgen dat de wortels droog genoeg staan. Notenbomen kunnen er niet goed tegen als de wortels te nat staan, namelijk.
Maar we hebben verschillende terpen met verschillende condities van zonlicht en wind. Totaal staan er zeven walnotenbomen.


De walnoot op de foto hieronder heeft het niet zo naar zijn zin. Die heeft een standplaats in de volle zon en vangt veel wind. Hij heeft heel weinig blad geproduceerd en is weinig gegroeid.



De walnoot op de foto hieronder heeft het iets beter naar zijn zin. Die staat ook in de volle zon, maar op een iets beschuttere plek ten opzichte van de wind, omdat hij recht achter de kas staat gezien van uit de overheersende windrichting. Maar ook deze walnoot heeft niet zoveel blad en is niet veel gegroeid in het afgelopen seizoen.



Als laatste walnoot-voorbeeld geef ik onderstaande foto. Dit is een walnoot die op hetzelfde moment geplant is als de andere twee. Het verschil is echter dat hij in de luwte van de wind en in de halfschaduw staat. Het verschil in ontwikkeling met de andere twee hierboven is heel groot.



We maken iedere vrijdagochtend een observatieronde om dit van verschillende soorten in de gaten te houden. Op basis van deze eerste bevindingen denken we nu na over aanpassingen in het ontwerp. De meest voor de hand liggende aanpassing is een windkering aan de zuidwestkant en mogelijk ook een diagonale windkering op het meest open stuk van het terrein. We hebben het idee dat het open stuk bij de toegangspoort nu als een soort windtunnel functioneert. Dat is nooit de bedoeling geweest.


Andere vergelijkingen die we doen tussen planten van dezelfde soort, is bijvoorbeeld de linde, de peperboom en een kornoelje-soort.


Hieronder sluiten we af met drie lindeboompjes. De linker staat een stuk lager, en dus dichterbij het grondwater. Hij is al zijn blad al kwijt. Waarschijnlijk heeft hij een tijdje te nat gestaan. De ander staat een paar meter verderop waar het terrein omhoog gaat. Tussen deze twee in is er één per ongeluk gezeisd toen ze vrij werden gezet van het onkruid dat er omheen groeide. Die is onder de kruidlaag van zuring en smeerwortel gewoon opnieuw begonnen. En heel curieus is het, dat die linde nog vol donkergroen blad heeft. Misschien hadden we de andere twee ook niet vrij moeten zetten van onkruid?
 
 
Zoek de linde
Oja, de linde is eetbaar. In het voorjaar kun je de jonge blaadjes gebruiken als vervanger van sla.

donderdag 20 oktober 2016

Schuilplaatsen

Bij het weer van de afgelopen dagen kun je je wel iets voorstellen bij schuilplaatsen. Vooral schuilen tegen de regen is dat dan. Voor het voedselbos is dat water gewoon welkom natuurlijk.


Dit berichtje gaat over schuilplaatsen voor de verschillende diersoorten die ons bos rijk is. Verschillende dieren voelen zich op verschillende plekken veilig. Een overzichtje mag niet ontbreken.


Zo zit deze kikker het liefst in het water. Soms moet je echt goed kijken voordat je ze ziet. Gelukkig maken ze zo nu en dan herrie.




Een ander verstopt zich liever in dicht struikgewas. Daar is het bramenstruweel aan de zuidkant van het bos uitermate geschikt voor. Als mens komen wij daar niet in. Maar als je daar stilletjes voorbij loopt, hoor en zie je altijd vogeltjes wegschieten. Aan de voorkant ziet het er zo uit.




Maar aan de achterkant zie je pas hoeveel ruimte het biedt. Op de foto misschien niet zo goed te zien. Je moet er maar eens gaan kijken.




Speciaal voor de kleinere zoogdiertjes en vogels hebben we houtwallen opgeworpen. Die vergen nog wel wat aanpassing en onderhoud. Want eigenlijk moeten de takken dichter op elkaar gestoken worden om ze echt nuttig te laten zijn. Misschien een mooi klusje voor als het straks kouder en kaler is.




En nee, dit hieronder is geen houtwal. Speciaal voor onze jongere bezoekers hebben we een hoekje ingericht waar zij hun eigen schuilplaats kunnen bouwen. Een soort mini-speelbos in het voedselbos dus. Het is gelegen in het openbare gedeelte, dus de kinderen kunnen er altijd terecht.




Sommige dieren hebben niet zoveel nodig. Een beetje losse aarde met wat wormen erin, is al gauw goed. Of een rietkraag langs het water. Het geeft beschutting en voedsel tegelijkertijd.




Hier en daar zie je duidelijke graafgangen onder het pad doorgaan. Mollen of woelmuizen?




In een holle boom is natuurlijk ook goed vertoeven voor sommige soorten. Klaarblijkelijk niet alleen voor diersoorten. Zo'n gaatje kan ook een prima plekje voor een plantje zijn.




Om onze roofdierpopulatie een beetje te helpen zich te vestigen, hebben we twee nestkasten voor roofvogels opgehangen. Als je een roofvogel kent die nog een huis zoekt, wijs hem hier op, zou ik zeggen.





En we hopen op een toename van het aantal vleermuizen. Op het perceel zijn in sommige hoge boomstammen ook vleermuiskasten opgehangen. We hebben vooralsnog geen bewoning geconstateerd, maar dat komt vanzelf, denken we.





Deze nestkasten hangen er nog niet zo lang. Maar van Eneco hebben we een tijd geleden al een bijenhotel gekregen. Dat staat bij de ingang aan de Zuidbuurtkant.




En last, but not least. We hebben een onderkomen neergezet voor onszelf. Als het straks kouder wordt, is het fijn om droog en warm te kunnen zitten. De karakteristieke koepelkas die je op verschillende foto's voorbij hebt zien komen, wordt komende winter verder ingericht.



zondag 2 oktober 2016

De 5 meest gespotte vlinders in het voedselbos

Eén van de doelen van het voedselbos is om de biodiversiteit in het gebied te verhogen. We hebben daarvoor nog geen gestructureerd onderzoeksprogramma lopen, zoals dat wel in het voedselbos Ketelbroek gedaan is.
Wat wij wel doen is iedere week met de groep vrijwilligers een observatieronde lopen. We kijken goed naar wat er staat en hoe zich dat ontwikkelt. In de zomer vallen dan de grote hoeveelheden vlinders op. Waar je ook keek, zag je wel ergens een vlinder neerstrijken, uitrusten of weer opfladderen.

De vijf meest waargenomen vlinders in ons voedselbos staan hieronder op de foto. 

Atalanta



Landkaartje (zwarte zomervorm)

Bruin zandoogje

Koolwitje


Bont zandoogje
Overigens hebben we ook dagpauwogen in ons bos (gehad). Daarvan ontbreken de foto's echter. Het is wel gelukt de kraamkamer van die soort te fotograferen: